Η Ιστορία του Thrift Store στην Ελλάδα: Από το xariseto.gr στο thriftstore.gr
Σε μια περίοδο που η έννοια της επαναχρησιμοποίησης ήταν ακόμα άγνωστη στο ελληνικό κοινό, ο Μάκης Προδρόμου έφερε την καινοτομία με το xariseto.gr, το 2006 – μια πλατφόρμα στην οποία οι άνθρωποι μπορούσαν να χαρίζουν αντικείμενα που δεν χρειαζόταν. Σύντομα το διαμέρισμά του γέμισε, αναγκάζοντάς τον να νοικιάσει αποθήκη. Το 2008 αναβαθμίστηκε σε επίσημη online κοινότητα με 14.800 εγγεγραμμένα μέλη και πάνω από 75.000 δωρεές – σοβαρά νούμερα για τα ελληνικά δεδομένα
πηγη: ekathimerini.com
Η επιτυχία πήρε μορφή και στο φυσικό χώρο. Το 2009 άνοιξε το πρώτο “Χαρισομάγαζο”, που μετονομάστηκε σε thriftstore.gr, προκειμένου να ξεχωρίζει από τα ευρωπαϊκά charity shops και να αποφεύγεται η παρανόηση με το διάσημο τραγούδι “Thrift Shop”.
Σε μια εποχή που η έννοια της επαναχρησιμοποίησης ήταν ακόμα άγνωστη στο ευρύ ελληνικό κοινό, ένας άνθρωπος αποφάσισε να αλλάξει τα δεδομένα. Ο Μάκης Προδρόμου, οραματιστής και πρωτοπόρος, ξεκίνησε το 2006 μια ψηφιακή πρωτοβουλία με το όνομα xariseto.gr, έναν διαδικτυακό τόπο όπου ο κόσμος μπορούσε να χαρίζει αντικείμενα που δεν χρειαζόταν πια.
Η ιδέα γεννήθηκε μέσα από μια απλή παρατήρηση: Πολλοί συμπολίτες ήθελαν να δώσουν πράγματα, αλλά δεν ήταν εξοικειωμένοι με την τεχνολογία ή τη διαδικασία της ανάρτησης στο διαδίκτυο. Έτσι, ο Μάκης ξεκίνησε να τα συλλέγει ο ίδιος. Σύντομα, το σπίτι του γέμισε και αναγκάστηκε να νοικιάσει μια αποθήκη για να χωρέσει όλα τα αντικείμενα. Παράλληλα, ξεκίνησαν να διοργανώνονται χαριστικά παζάρια, στα οποία μπορούσε κανείς να πάρει κάτι που χρειαζόταν χωρίς αντάλλαγμα και χωρίς την ανάγκη εγγραφής στη σελίδα.
Το 2008, το xariseto.gr απέκτησε δικό του domain και κοινότητα, και το 2009 άνοιξε ο πρώτος φυσικός χώρος, ο οποίος αρχικά ονομάστηκε “Χαρισομάγαζο” — ένα κατάστημα χωρίς τιμές, όπου όλα δίνονταν δωρεάν. Ωστόσο, για να ξεχωρίζει από τα charity shops της Ευρώπης και να μην συγχέεται με το γνωστό τραγούδι “Thrift Shop” του Macklemore, ο Μάκης μετονόμασε τον χώρο σε thriftstore.gr, δίνοντας έναν ξεκάθαρο και συνειδητό προσδιορισμό στη νέα αυτή μορφή κοινωνικής ανταλλαγής και κατανάλωσης.
Το 2012, ο thrift store χώρος μεταφέρθηκε από την Ιασωνίδου 14, όπου λειτουργούσε σε 200 τετραγωνικά μέτρα, σε έναν πολύ μεγαλύτερο χώρο 1.000 τετραγωνικών στην οδό Κωστή Παλαμά, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Για πρώτη φορά, εξαιτίας των αυξημένων εξόδων, κάποια αντικείμενα διατίθεντο με ένα μικρό αντίτιμο. Ήταν το φυσικό επόμενο βήμα για τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος.
Την ίδια χρονιά, ο Μάκης ξεκίνησε να φέρνει μεταχειρισμένα ρούχα από τη Δανία και αργότερα από την Αμερική — ρούχα που προέρχονταν από άλλα thrift shops. Τότε ήταν που το κοινό άρχισε να γνωρίζει την έννοια του second-hand με πιο οργανωμένο και ποιοτικό τρόπο.
Μέχρι το 2015, η τάση είχε ήδη αρχίσει να διαδίδεται. Στην Ελλάδα, όπου υπήρχαν μέχρι τότε ελάχιστα vintage μαγαζιά, άρχισαν να ξεπηδούν τα πρώτα thrift stores και second-hand boutiques. Ήταν η απαρχή ενός νέου καταναλωτικού ρεύματος, όπου η βιωσιμότητα, η οικονομία και η μοναδικότητα των αντικειμένων βρέθηκαν στο επίκεντρο.
Σήμερα, η ελληνική thrift σκηνή μετρά δεκάδες καταστήματα σε όλη τη χώρα, με φεστιβάλ, pop-up markets και κοινότητες που προωθούν τον υπεύθυνο καταναλωτισμό. Και όλα αυτά ξεκίνησαν από μια απλή ιδέα, ένα χαριστικό πάθος και την ακούραστη επιμονή του Μάκη Προδρόμου.
Συνέντευξη – Ο Μάκης Προδρόμου μιλάει Εφημερίδα Kathimerini (Δεκέμβριος 2010)
Στη συνέντευξη με τη δημοσιογράφο Julia Panayotou, ο Μάκης εξήγησε:
“We believe [its popularity] is due to the economic crisis but also because, gradually, people here are getting into the world of reusing and recycling.”
ekathimerini.com
Σημείωσε επίσης:
“Since its official launch in March 2008, around 14,800 members have signed up … So far, over 75,000 items have changed hands … Xariseto.gr also organizes bazaars around the country.”
ekathimerini.com
Στόχος ήταν «για αντικείμενα να επαναχρησιμοποιούνται προτού ανακυκλωθούν ή, ακόμη χειρότερα, πεταχτούν σε χωματερή» .
Από το Ίντερνετ στο φυσικό κατάστημα
Τα πολύ δημοφιλή χαριστικά παζάρια (bazaar) –τακτικά στην Θεσσαλονίκη και αλλού– οδήγησαν στην αναζήτηση χώρου και στο «Χαρισομάγαζο» στην Ιασωνίδου 14, με περίπου 200 τ.μ. Το 2012 μεταφέρθηκε σε μεγαλύτερο κατάστημα 1.000 τ.μ. στην οδό Κωστή Παλαμά (κέντρο Θεσσαλονίκης). Για πρώτη φορά εισήχθη ένα μικρό αντίτιμο στα είδη, ώστε να καλύπτεται το λειτουργικό κόστος. Παράλληλα ήρθαν για πρώτη φορά στη συλλογή ρούχα από Δανία και ΗΠΑ, ανοίγοντας το δρόμο σε μεταχειρισμένα και vintage μόδα.
Το μετά – Η επέκταση της αγοράς
Μέχρι το 2015, μετά το αποτύπωμα του thriftstore.gr, πολλοί νέοι επιχειρηματίες άρχισαν να στήνουν vintage και second-hand καταστήματα, κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η ιδέα της επαναχρησιμοποίησης είχε πια εδραιωθεί, ευθυγραμμιζόμενη με τις αρχές της βιωσιμότητας και της κυκλικής οικονομίας.
Κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό αποτύπωμα
Έξι περίπου τόνοι απορριμμάτων απομακρύνθηκαν από τους κάδους χάρη στο xariseto.gr, ενώ εκατοντάδες – αν όχι χιλιάδες – άνθρωποι απέκτησαν αντικείμενα χωρίς κόστος. Παράλληλα, η κοινότητα μεγάλωσε, με εκατοντάδες συμμετέχοντες να παίρνουν μέρος στα bazaar και επιπλέον 50 τηλεφωνικές κλήσεις ημερησίως από ανθρώπους χωρίς πρόσβαση στο διαδίκτυο
πηγη: ekathimerini.com
.
🔚 Επίλογος
Η προσπάθεια του Μάκη Προδρόμου και του xariseto.gr φανερώνει τι μπορεί να συμβεί όταν συνδυάζεται η τεχνολογία με ένα ισχυρό κοινωνικό όραμα. Από ένα απλό διαδικτυακό σημείωμα το 2006, μέχρι την επέκταση σε πραγματικούς χώρους και την εισαγωγή μικρών αντιτίμων για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα, το εγχείρημα άνοιξε τον δρόμο για την ελληνική thrift σκηνή και επηρέασε την καταναλωτική κουλτούρα δεκάδων ανθρώπων.